De jongerenorganisaties van de Leuvense Christelijke werknemersbeweging (Jong-ACW, ACV-jongeren, Jong-KAV, Jong-KWB, KAJ en Kazou) hadden van 25 november tot 5 december 2 jongeren van de Movimiento de Trabajadores y Campesinos (MTC) uit Guatemala te gast - begeleid door een vrijgestelde van MTC. Tijdens deze week wilden ze elkaar beter leren kennen: hun leefwereld, hun organisaties, hun motivatie, hun problemen en hoe ze daarmee omgaan... Op deze manier hopen ze elkaar te versterken, en daarmee ook het partenariaat dat reeds verschillende jaren bestaat tussen Leuven en Guatemala. Een gesprek met de gasten.
De verschillen tussen onze werelden zijn enorm
Het MTC - Movimiento de Trabajadores Campesinos (Beweging van Landarbeiders) - maakt deel uit van het partenariaat dat ACW, ACV en CM-Leuven heeft met Guatemala. MTC wil de landarbeiders bewust maken van hun rechten en hen weerbaar maken. Maar MTC werkt ook rond het verdedigen van het grondgebied. En ook dat is nodig: mijnbouwmaatschappijen blijven hele dorpen gijzelen en vergiftigen zonder enige inspraak.
Sulvia Esperanza Gómez uit de Costa-regio:slavernij en repressie
De meeste mensen in de Costa-regio werken op de Fincas, grote plantages. Alles op de ‘Finca’ is van de eigenaar en de mensen die er werken zijn totaal afhankelijk van hem. Onderwijs en gezondheidszorg zijn er nauwelijks. Sulvia heeft tot haar 12 jaar op een Finca gewoond. Haar ouders en daarvoor haar grootouders werden niet betaald voor hun werk. Na meer dan dertig jaar ging Sulvias vader op een dag toch een loon vragen, met als resultaat dat hij van de ene dag op de andere met zijn gezin op straat stond. Om iets te kunnen veranderen aan deze vorm van slavernij heb je een organisatie als MTC nodig. Als individu kan je er niets tegen beginnen. Na hun uitzetting zijn Sulvias ouders voorzichtig door het MTC benaderd en opgevangen. Dat moest clandestien gebeuren, want als er ook maar een vermoeden is van enige vorm van engagement, zal je waarschijnlijk nooit meer werk vinden, of erger nog: kan je vermoord worden. Maar ze hebben terug werk gevonden en Sulvia heeft met steun van MTC uiteindelijk nog kunnen studeren.
Lidia Esperanza Ambrocio Jacinto van de Altiplano: gemeenschap en water
Op de Altiplano zijn de mijnen een groot probleem. In deze mijnen werken vooral mannen. Deze grote concentratie van mannen brengt spanningen, prostitutie, aids en geweld naar de dorpsgemeenschappen. De mijnen zorgen ook voor veel verontreiniging, zowel van de bodem als van het water. Mensen worden ziek (vooral kinderen), en dieren sterven. Mensen uit verschillende dorpen werken samen met het MTC en verenigen zich in raden: om te strijden tegen de privatisering van de mijngronden, de vervuiling, de prostitutie enz. En te ijveren voor toegang tot zuiver drinkwater. Bij aanvragen van nieuwe (veelal buitenlandse) uitbaters, tracht men de burgemeester van het dorp te overtuigen om meer rekening te houden met de bevolking.
Ana Guadalupe Aguado Simon, begeleidster: nieuwe leiders vormen
Ana begeleidt Sulvia en Lidia op hun reis, maar ook bij hun werk in het MTC. De twee jonge vrouwen werken met andere jongeren rond basisvorming, bewustwording en zelfrespect. Veel jongeren in Guatemala willen naar de Verenigde Staten vluchten en daar geld verdienen. MTC wil tonen dat er ook in Guatemala mogelijkheden zijn om vooruit te komen, bv. door een klein handeltje op te zetten, of door een beroep te leren. MTC kan hen daarbij helpen. Sulvia bijvoorbeeld, is haarkapster ‘in bijberoep’ en verdient zo wat extra quetzales. Lidia maakt en verkoopt kleurige traditionele kledij. En tenslotte: MTC werkt ook rond leiderschap. De sociale bewegingen in het land hebben een groot gebrek aan bekwame leiders, omdat er al zoveel syndicalisten zijn vermoord. Ana wil meewerken aan de vorming van een nieuwe generatie leiders of leidsters. Dat is ook één van de doelen van deze reis: de twee jonge vrouwen leren leiderschapstaken op zich te nemen.
Ana, Sulvia en Lidia hebben bij het MTC de leuze van Cardijn overgenomen: ‘ver, juzgar, actuar – zien, oordelen, handelen. “We hebben veel problemen in Guatemala. Maar hoe meer banden we hebben met het buitenland, met andere groepen, hoe beter we kunnen blijven vechten voor onze rechten. Daarom is jullie steun zo belangrijk voor ons. Un pueblo unido jamás será vencido: als we samen werken zullen we niet verslagen worden!"
Het MTC - Movimiento de Trabajadores Campesinos (Beweging van Landarbeiders) - maakt deel uit van het partenariaat dat ACW, ACV en CM-Leuven heeft met Guatemala. MTC wil de landarbeiders bewust maken van hun rechten en hen weerbaar maken. Maar MTC werkt ook rond het verdedigen van het grondgebied. En ook dat is nodig: mijnbouwmaatschappijen blijven hele dorpen gijzelen en vergiftigen zonder enige inspraak.
Sulvia Esperanza Gómez uit de Costa-regio:slavernij en repressie
De meeste mensen in de Costa-regio werken op de Fincas, grote plantages. Alles op de ‘Finca’ is van de eigenaar en de mensen die er werken zijn totaal afhankelijk van hem. Onderwijs en gezondheidszorg zijn er nauwelijks. Sulvia heeft tot haar 12 jaar op een Finca gewoond. Haar ouders en daarvoor haar grootouders werden niet betaald voor hun werk. Na meer dan dertig jaar ging Sulvias vader op een dag toch een loon vragen, met als resultaat dat hij van de ene dag op de andere met zijn gezin op straat stond. Om iets te kunnen veranderen aan deze vorm van slavernij heb je een organisatie als MTC nodig. Als individu kan je er niets tegen beginnen. Na hun uitzetting zijn Sulvias ouders voorzichtig door het MTC benaderd en opgevangen. Dat moest clandestien gebeuren, want als er ook maar een vermoeden is van enige vorm van engagement, zal je waarschijnlijk nooit meer werk vinden, of erger nog: kan je vermoord worden. Maar ze hebben terug werk gevonden en Sulvia heeft met steun van MTC uiteindelijk nog kunnen studeren.
Lidia Esperanza Ambrocio Jacinto van de Altiplano: gemeenschap en water
Op de Altiplano zijn de mijnen een groot probleem. In deze mijnen werken vooral mannen. Deze grote concentratie van mannen brengt spanningen, prostitutie, aids en geweld naar de dorpsgemeenschappen. De mijnen zorgen ook voor veel verontreiniging, zowel van de bodem als van het water. Mensen worden ziek (vooral kinderen), en dieren sterven. Mensen uit verschillende dorpen werken samen met het MTC en verenigen zich in raden: om te strijden tegen de privatisering van de mijngronden, de vervuiling, de prostitutie enz. En te ijveren voor toegang tot zuiver drinkwater. Bij aanvragen van nieuwe (veelal buitenlandse) uitbaters, tracht men de burgemeester van het dorp te overtuigen om meer rekening te houden met de bevolking.
Ana Guadalupe Aguado Simon, begeleidster: nieuwe leiders vormen
Ana begeleidt Sulvia en Lidia op hun reis, maar ook bij hun werk in het MTC. De twee jonge vrouwen werken met andere jongeren rond basisvorming, bewustwording en zelfrespect. Veel jongeren in Guatemala willen naar de Verenigde Staten vluchten en daar geld verdienen. MTC wil tonen dat er ook in Guatemala mogelijkheden zijn om vooruit te komen, bv. door een klein handeltje op te zetten, of door een beroep te leren. MTC kan hen daarbij helpen. Sulvia bijvoorbeeld, is haarkapster ‘in bijberoep’ en verdient zo wat extra quetzales. Lidia maakt en verkoopt kleurige traditionele kledij. En tenslotte: MTC werkt ook rond leiderschap. De sociale bewegingen in het land hebben een groot gebrek aan bekwame leiders, omdat er al zoveel syndicalisten zijn vermoord. Ana wil meewerken aan de vorming van een nieuwe generatie leiders of leidsters. Dat is ook één van de doelen van deze reis: de twee jonge vrouwen leren leiderschapstaken op zich te nemen.
Ana, Sulvia en Lidia hebben bij het MTC de leuze van Cardijn overgenomen: ‘ver, juzgar, actuar – zien, oordelen, handelen. “We hebben veel problemen in Guatemala. Maar hoe meer banden we hebben met het buitenland, met andere groepen, hoe beter we kunnen blijven vechten voor onze rechten. Daarom is jullie steun zo belangrijk voor ons. Un pueblo unido jamás será vencido: als we samen werken zullen we niet verslagen worden!"
Frieda Geleyns en Martine Willems
